Δημοτική Αστυνομία: ευέλικτη ή εγκλωβισμένη;

Στο Δημοτικό Συμβούλιο της 18^ης Αυγούστου 2009 ψηφίσαμε την ίδρυση και τη λειτουργία της Δημοτικής Αστυνομίας στο δήμο μας. Η εν λόγω υπηρεσία υπάγεται οργανικά, λειτουργικά και νομικά στο επιβλέπον όργανο των ΟΤΑ, το Υπουργείο Εσωτερικών. Οι αρμοδιότητές της αλλά και όλα τα θέματα που την αφορούν, εκτός των οικονομικών, καθορίζονται από το Υπουργείο Εσωτερικών και σχετίζονται με τη φύλαξη κτιρίων, τον έλεγχο μικροπωλητών και το παρεμπόριο, την παράνομη στάθμευση, την εποπτεία στάθμευσης των οχημάτων, τον έλεγχο καταστημάτων υγειονομικού ενδιαφέροντος, την κατάληψη κοινόχρηστου χώρου, την καθαριότητα και την αισθητική της πόλης και την τήρηση των διατάξεων που εκδίδει το Δημοτικό Συμβούλιο. Πρόσφατα ο Δήμος Αθηναίων καθόρισε υπεύθυνη τη Δημοτική Αστυνομία του και για τον έλεγχο του καπνίσματος, γεγονός που προκάλεσε την αντίδραση των υπαλλήλων αστυνομικών οι οποίοι θεωρούν ότι με αυτόν τον τρόπο θα έρθουν αντιμέτωποι με τους πολίτες και έτσι θα αλλοιωθεί η βασική αρχή της υπηρεσίας τους που έγκειται στη «φιλικότητα προς τον πολίτη» όπως διατείνονταν οι βουλευτές κατά την ψήφιση του νομοσχεδίου.

Προσπαθώντας να δούμε το πλαίσιο της νέας αυτής υπηρεσίας θα λέγαμε, καταρχήν, ότι είναι πλεονέκτημα η ύπαρξή της, δεδομένου ότι μοναδικό σκοπό έχει την ασφάλεια και την προστασία των κατοίκων ενός και μόνου Δήμου. Δεν έχει καμιά υποχρέωση για την επιβολή τού νόμου σε άλλες τοπικές αυτοδιοικήσεις. Κατά συνέπεια, η συγκεκριμένη υπηρεσία και τα μέλη της είναι υπεύθυνα αποκλειστικά για το δήμο στον οποίο υπηρετούν.

Ένα άλλο βασικό πλεονέκτημα σχετίζεται με το επίπεδο εποπτείας και την υποχρέωση λογοδοσίας που ασκεί η δημοτική αρχή σε μια δημοτική υπηρεσία αστυνομίας. Συγκεκριμένα, περιγράφει σαφώς το ρόλο, τις αρμοδιότητες και τις δραστηριότητες της και είναι αυτή που θα εγκρίνει τις πολιτικές της συγκεκριμένης υπηρεσίας και τον καθορισμό των σκοπών και των στόχων της με βάση, βέβαια, το πλαίσιο που έθεσε το Υπουργείο Εσωτερικών και, ταυτόχρονα, τον αριθμό των υπαλλήλων που διορίζει σε κάθε δήμο.

Με βάση τα παραπάνω θεωρείται από τη δημοτική αρχή ότι η δημοτική αστυνομία των έξι ατόμων θα συντελέσει αποτελεσματικά «στη διατήρηση της τάξης στο Δήμο Θερμαϊκού, στην αναβάθμιση της καθημερινής εικόνας της πόλης και στη βελτίωση των συνθηκών κυκλοφορίας» και θα «βελτιώσει την ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών προς τους πολίτες, (Δηλώσεις του δημάρχου κ. Αλεξανδρή στην εφημερίδα «ΘΕΑ», Αύγουστος 2009).

Από την άλλη όψη του νομίσματος, η ίδρυση και η λειτουργία της δημοτικής αστυνομίας αποτελεί μια ακόμη ευθύνη της δημοτικής αρχής η οποία σε τελική ανάλυση διαχειρίζεται το κλειδί για την επιτυχή εφαρμογή και της υπηρεσίας αυτής. Έτσι θα πρέπει να υπάρχει η ανάλογη τεχνογνωσία και η ανάλογη ευσυνειδησία για να λειτουργήσει, σύμφωνα με τους αντίστοιχους νόμους, όπως και όλες οι άλλες υπηρεσίες. Γιατί είναι γνωστό ότι πολλοί δήμοι, σε παγκόσμιο επίπεδο, εμφανίζονται να χάνουν την εμπιστοσύνη τους στην ειδική αυτή αστυνομία και να οδηγούνται στην διάλυσή της.

Επίσης, ο αριθμός και η ποικιλία των καθηκόντων που αναλαμβάνει η υπηρεσία αυτή μέσω του δήμου απαιτεί μια σημαντική δέσμευση χρόνου από τα μέλη της τοπικής διοίκησης, τα οποία είναι υπεύθυνα για το κύρος και την αξιοπιστία της αστυνόμευσης, καθώς και μια αναλυτική εκτίμηση του κόστους που απαιτεί η δημιουργία μιας νέας υπηρεσίας ειδικά σε δήμους οι οποίοι έχουν πολύ λίγα έσοδα και ταυτόχρονα πολλά δάνεια. Επομένως, είναι στα χέρια της τοπικής αυτοδιοίκησης η αξιοκρατική, η φιλική και η μη εγκλωβισμένη σε πελατειακές ή συγγενικές σχέσεις λειτουργίας της, δεδομένου ότι μερικοί δημοτικοί αστυνομικοί είναι «ντόπιοι» και άρα, όχι «ξένοι» οι οποίοι «ξένοι» φαίνονται να διαβιώνουν υπό άλλο καθεστώς.

Μια άλλη παράμετρο που θα ήθελα να επισημάνω είναι αυτή που αφορά την πάταξη του παρεμπορίου, την οποία, βέβαια, επισημαίνει και ο δήμαρχος στο προαναφερθέν δημοσίευμα. Σχετικά, λοιπόν, με το θέμα αυτό δεν μπορώ να μην μιλήσω (γιατί το να σωπαίνεις είναι αναξιοπρεπές) για τις εγκάρδιες σχέσεις που έπεσαν στην αντίληψή μου μεταξύ αντιδημάρχου και μικροπωλήτριας στην παραλία Περαίας, ακυρώνοντας με αυτόν τον τρόπο τις παραπάνω δηλώσεις της δημοτικής ηγεσίας η οποία φαίνεται ότι νοιάζεται για τα καταστήματα της περιοχής.

Εντοπίζοντας, λοιπόν, όλα τα παραπάνω καταλήγουμε στη γνωστή ρήση: «Με τα λόγια χτίζεις ανώγεια και κατώγεια». Η πράξη είναι αυτή που θα αποδείξει τη χρησιμότητα και την αποτελεσματικότητα «του λειτουργήματος» αυτού, όπως το χαρακτηρίζει ο δήμαρχος, αν και θεωρώ ότι πίσω από αυτόν τον όρο κρύβεται η αγωνία για επαγγελματική αποκατάσταση των παιδιών μας και το «βόλεμα» στο δημόσιο και όχι το πάθος για προσφορά. Εξάλλου ας μην ξεχνάμε ότι αυτός ή αυτή που έχει μισθό τελεί ένα επάγγελμα το οποίο οφείλει να υπηρετεί με επαγγελματική πλέον ευσυνειδησία. Επομένως, είναι αναγκαίο και καλό να λέμε τα πράγματα με το όνομά τους, έτσι ώστε να γνωρίζουμε και να απαιτούμε σε κάθε περίπτωση τη δικαιοσύνη και την ισότητα στην καθημερινότητά μας.

ΜΕΝΔΡΙΝΟΣ Ιωάννης