Για το καλό τους!

Του Γιώργου Λαζαρίδη

Η ανάληψη της προσωπικής ευθύνης 15χρονου μαθητή γυμνασίου του Δήμου μας, για μια ενέργεια μάλιστα που δεν έκανε ποτέ αλλά γνώριζε και συμμετείχε ως θεατής, κρίθηκε από καθηγήτρια του σχολείου του ως επίδειξη θράσους.

Θέση πρωτοφανής, τελείως αντιπαιδαγωγική και επικίνδυνη. Θέση που βρίσκεται σε ευθεία αντίθεση με τα κοινωνικά πρότυπα που ορίζουν την ανάληψη ευθύνης ως πράξη γενναιότητας, θάρρους και υπευθυνότητας η οποία ολοκληρώνεται με την έκφραση συγνώμης.

Ακόμη και οι εγκληματίες του κοινού ποινικού δικαίου ελαφρύνουν τη θέση τους όταν ομολογούν την ευθύνη τους. Όταν το κάνει ένας μαθητής και ταυτόχρονα χλευάζεται και επιτιμείται από καθηγήτριά του, υπάρχει άραγε λέξη που να μπορεί να αποδώσει με ακρίβεια την ποιότητα του συγκεκριμένου όντος;

Προφανώς ευθυνόφοβη η ίδια, τρομάζει στη θέα ενός 15χρονου παιδιού που δεν διστάζει να εκφραστεί με ειλικρίνεια σε μια συνεδρίαση του συλλόγου διδασκόντων καθηγητών και να αναλάβει την ευθύνη, όχι μιας πράξης αλλά μιας πρόθεσής του!

Πόσο μάλλον όταν αυτό γίνεται μπροστά σε ένα συγκεκριμένο συμβούλιο το οποίο, λόγω της αγανάκτησης των μελών του για την κατάσταση που επικρατεί στις αίθουσες του σχολείου, δεν συνεδριάζει για να ακούσει και να κρίνει αλλά για να εκτελέσει την προαποφασισμένη, από καιρό, πρόθεσή του να εξοντώσει όσους «απείθαρχους» εμφανιστούν μπροστά του. «Για το καλό τους», λένε. Τίνος το καλό αναρωτιέμαι εγώ;

Πιθανότατα, αυτή δεν θα έπραττε ποτέ κάτι ανάλογο παρά θα έκανε την «πάπια» προκειμένου να πέσει στα μαλακά (μήπως αυτό θα έπρεπε να συμβουλεύουμε κι εμείς στα παιδιά μας να πράττουν;) Συνήθης συμπεριφορά άλλωστε των ενηλίκων μπροστά στον κίνδυνο να υποστούν τις συνέπειες πράξεων ή παραλείψεών τους.

Βέβαια ένας καθηγητής, ουδέποτε θα βρισκόταν στη θέση να απολογηθεί για μια πράξη που δεν έκανε, παρά μόνο είχε την πρόθεση να την κάνει. Εξάλλου ουδέποτε δεν ελέγχονται ή αξιολογούνται για την απόδοση ή την επάρκειά τους, τόσο γνωστική όσο και ψυχική.

Παρόλο ότι η συγκεκριμένη καθηγήτρια δεν ήταν η μοναδική που εκφράστηκε ανάλογα, καθώς έσπευσαν αρκετοί συνάδελφοί της να συμφωνήσουν, έχει ιδιαίτερη σημασία το γεγονός ότι διδάσκει το μάθημα των θρησκευτικών. Ένα μάθημα εξόχως ηθικοπλαστικό, που απαιτεί και τα ανάλογα προσωπικά ποιοτικά χαρακτηριστικά και προσόντα, την ύπαρξη των οποίων αμφισβητώ ευθέως στην εν λόγω κυρία. Πιστεύω ότι η έκφραση της συγκεκριμένης θέσης αυτόματα την καθιστά ακατάλληλη να ασκεί τα καθήκοντά της.

Το γεγονός της προειλημμένης απόφασης για «παραδειγματικές» τιμωρίες στους μαθητές που τα ονόματά τους βρίσκονται γραμμένα σε σχετική «μαύρη λίστα μαθητών» που διατηρεί το συγκεκριμένο γυμνάσιο, ανεξάρτητα από το παράπτωμά τους, αποδεικνύεται και από τη στάση της διεύθυνσης του σχολείου. Τηρώντας κατά γράμμα την απόφασή τους να εξοντώσουν κάθε ζωηρό μαθητή, δεν έχασε την ευκαιρία. Παρόλο ότι :

α) η ευθύνη του ενός παιδιού προέκυπτε από την εσφαλμένη ονομαστική καταγγελία ενός γονέα, λάθος το οποίο αναγνώρισε κι ο ίδιος και β) Τα 2 παιδιά τα οποία διέπραξαν τη φάρσα ομολόγησαν την πράξη τους και ανέλαβαν προσωπικά την ευθύνη τους, η διεύθυνση του σχολείου έστειλε στο συμβούλιο των καθηγητών με το αίτημα της αποβολής και το τρίτο παιδί (για το καλό του!).

Αυτό το τρίτο παιδί λοιπόν, με μια απόφαση εμπάθειας και εκδικητικότητας τιμωρήθηκε με την ίδια ακριβώς ποινή με τα υπόλοιπα διότι εντός της αίθουσας του συμβουλίου δεν θέλησε να διαχωρίσει την θέση του από τους φίλους του, παραδεχόμενο ότι συμμετείχε στην απόφαση για τη διενέργεια της φάρσας. Οι σοφοί «εκπαιδευτικοί» μας λοιπόν, τιμωρήσανε με μια εξοντωτική ποινή - για «παραδειγματισμό» - την ειλικρίνεια! Για το καλό του!

Λεπτομέρεια: Η «συνεδρίαση» στην οποία έλαβαν χώρα τα παραπάνω, πραγματοποιήθηκε το πρωινό της 17ης Νοεμβρίου, ημέρα σύμβολο του αγώνα κατά της χούντας κι αφού πρώτα οι «εκπαιδευτικοί» μιλήσανε στα παιδιά για αρχές και αξίες!

Εκμεταλλευόμενος την ευκαιρία της επετείου, θα κάνω κάποιες πολύ απλές επισημάνσεις, τις οποίες όμως φαίνεται ότι αγνοεί μερίδα αυτών που επιφορτίστηκαν με το ρόλο να «εκπαιδεύσουν» τα παιδιά μας:

1. Ουδέποτε σε δημοκρατική χώρα έχει εμφανιστεί «κατηγορούμενος» σε «δίκη», όταν έχει γίνει ήδη η ανάληψη ευθύνης της πράξης από άλλο πρόσωπο. Στο συγκεκριμένο γυμνάσιο συνέβη. Για το καλό του!
2. «Δίκη προθέσεων» δεν γίνεται σε καμία ευνομούμενη δημοκρατική χώρα του πλανήτη. Στο συγκεκριμένο γυμνάσιο συνέβη. Για το καλό του!
3. Προειλημμένες αποφάσεις σε «δίκες» υπήρξαν μόνο από στρατοδικεία, σε φασιστικά και ανελεύθερα καθεστώτα. Στο συγκεκριμένο γυμνάσιο συνέβη. Για το καλό τους!
4. Κανένα «δικαστήριο», σε καμιά γωνιά της γης, δεν τιμώρησε με την ίδια ποινή κάποιον που θα μπορούσε να διαπράξει μια πράξη με αυτόν που τη διέπραξε. Στο συγκεκριμένο γυμνάσιο συνέβη. Για το καλό τους!
5. «μαύρες λίστες» ονομάτων είχαμε στη χούντα. Σήμερα, στα χρόνια της «δημοκρατίας» τις διατηρούν μόνο οι τράπεζες, οι κατασταλτικοί μηχανισμοί του κράτους και το συγκεκριμένο γυμνάσιο. Φυσικά, για το καλό τους!

Εμείς οι ενήλικες, μπορεί να τιμούμε την κορυφαία στιγμή του αντιδικτατορικού αγώνα που ήταν η αντίσταση που εκδήλωσαν οι φοιτητές του Πολυτεχνείου, γνωρίζουμε όμως πολύ καλά ότι πάσης φύσεως «στρατοδικεία» λειτουργούν ακόμη. Δεν εκπληρώθηκε ποτέ το αίτημα της δικής μας γενιάς για μια δίκαιη κοινωνία. Ας φροντίσουμε όμως να μην στερήσουμε το όραμα αυτό από τα παιδιά μας. Τουλάχιστον όχι τόσο νωρίς! Κι αν το κάνουμε, δεν δικαιούμαστε μετά να απορούμε γιατί δεν μας σέβονται. Βλέπετε ο σεβασμός είναι κατάσταση ψυχής, δεν επιβάλλεται με διαταγές, κερδίζεται με πράξεις.

Όλα τα στρατοδικεία, που στήθηκαν ή στήνονται στον πλανήτη, παίρνουν αποφάσεις που εξουσιάζουν το σώμα και όχι την ψυχή του ανθρώπου. Το μόνο συναίσθημα που γεννούν είναι το μίσος και αυτό δεν είναι ποτέ καλό συναίσθημα για την ανθρώπινη ψυχή.

Παρόλο ότι με κανένα τρόπο δεν λέω ή υπονοώ με το κείμενό μου ότι όλοι οι εκπαιδευτικοί είναι ίδιοι, γνωρίζω πολύ καλά ότι αυτό θα ξεσηκώσει εναντίον μου θύελλα αντιδράσεων. Η πανίσχυρη συντεχνιακή αλληλεγγύη θα ενεργοποιήσει άμεσα τα αμυντικά τους αντανακλαστικά. Εξάλλου ο χώρος της παιδείας είναι γεμάτος από εκπαιδευτικούς με δημοκρατικά συναισθήματα. Που βρίσκονται όμως όλοι αυτοί όταν λαμβάνουν χώρα τέτοιου είδους πρακτικές και μεθοδεύσεις;

mail που έλαβα σήμερα από ένα φίλο ο οποίος θα μου επιτρέψει να συμπληρώσω απόσπασμα από το βιβλίο Θρησκευτικών της ΣΤ΄ Δημοτικού, δεδομένου ότι η υπεύθυνη καθηγήτρια που μεθόδευσε την τιμωρία του συγκεκριμένου μαθητή διδάσκει το παραπάνω μάθημα στο Γυμνάσιο (Δάσκαλε που δίδασκες και νόμους δεν εκράτεις):

"Μέσα στη νέα πραγματικότητα, που εγκαινίασε ο Χριστός, η συγχώρεση είναι απαραίτητη προϋπόθεση για μια αυθεντική ζωή. Ο ίδιος ο Ιησούς Χριστός όχι μόνο δίδαξε την αγάπη και τη συγγνώμη, αλλά και ο ίδιος συγχώρησε ακόμα και τους σταυρωτές του".

"Εάν συγχωρήσετε στους ανθρώπους ότι κακό έχουν κάνει, θα συγχωρήσει και σας ο Πατέρας σας ο ουράνιος. Εάν όμως δε συγχωρείτε τους ανθρώπους, τότε ούτε και ο Πατέρας σας θα συγχωρήσει τα παραπτώματά σας" (Ματθ. 6,14-15).